Şans oyunlarında piyango Maliye’ye çıktı
Hülya K. ORUÇOĞLU
Mali disiplin politikaları ve sıkı tasarruf uygulamaları altında ezilen, geçinebilmek için kredi kartlarına tutunan vatandaş, adeta şans oyunlarına sarıldı. Şans oyunlarında 2020’de 3.4 milyar lira olan vergi tahsilatı, bu yılın 10 ayında yüzde 82’lik artışla 19 milyar 373 milyon liraya kadar ulaşınca da asıl piyango da Maliye Bakanlığı’na çıktı. Vergi Uzmanı Dr. Ozan Bingöl, ülkedeki ekonomik çöküntünün insanları kumar çukuruna ittiğini belirterek, “Yasal boyutu bu ise yasa dışı boyutunu siz düşünün” yorumunu yaptı.
“Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre 2020’de 3 milyar 463 milyon lira olan şans oyunları vergisi tahsilatı, 2021’de 6 milyar 91 milyon liraya, 2022’de 10 milyar 300 milyon liraya ulaştı” bilgilerini veren Ozan Bingöl, “Bu yıl için şans oyunları vergisi bütçe hedefi 26 milyar 278 milyon lira olarak belirlendi. Yılın ilk on ayında da 19 milyar 373 milyon lira, şans oyunları vergisi olarak tahsil edildi” dedi.
26 MİLYAR LİRALIK HEDEF
“İnsanların emeği, alın teri ile bir ev, bir araba alabilme hayali kalmadı” ifadelerini kullanan Bingöl, ekonomik çöküşün etkisiyle bahis ve şans oyunlarına olan talebin de yükseldiğini söyledi. Bingöl, şans oyunları vergi gelirinde 2007-2023 döneminde ise yüzde 7948.7 oranında artış yaşandığını aktardı. Vatandaşın vergi yükünün sürekli ağırlaştığını ve yılın ilk on ayında 3 trilyon 391 milyar liralık vergi ödendiğini belirten Bingöl, “Doğru şekilde uygulanmayan mali disiplin politikalarının en büyük maliyetini, alt gelir grubu çekmek zorunda kalacak. Olan yine dar gelirlinin alın terine olacak. Yaşadıklarımız da bunun tezahürü” diye konuştu.
‘Sorun tam da burada başlıyor’
Vergi sistemine dikkat çeken Ozan Bingöl, “BİSAM’a göre ‘yoksulluk sınırı’ 44.718 TL. Bunu bir aylık brüt maaş kabul ettiğimizde, çalışan yüzde 27’lik vergi dilimine girecek. Asgari ücret istisnası düşüldükten sonra kendisinden Gelir Vergisi olarak yıllık 88.762 TL kesilecek. Bu geliri paradan para kazanarak elde etseydi neredeyse hiç vergi ödemeyecekti. Böyle bir vergi sistemi, küçük sinekleri yakalayan ancak eşek arılarının delik deşik ettiği bir örümcek ağı gibi. Sorun tam da burada başlıyor” dedi.
Ozan Bingöl
‘458 milyar lira kime harcandı?’
“Verilere göre 2020 bütçesinde bulunmayan ‘diğer’ veya ‘sınıflandırmaya girmeyen’ ibarelerini içeren harcama kalemlerinden iki yıl on ayda 458 milyar 814 milyon 183 bin lira harcandı” ifadelerini kullanan Ozan Bingöl, “Bir vergi ödeyicisi olarak bu kadar kısa sürede bu kadar büyük paraların nerelere harcandığının alt kırılımlarını göremiyoruz. Bu paralar nerelere harcandı? Bu uygulamalar bütçe şeffaflığını, harcamalarda hesap verilebilirlik ilkesini zedeliyor, bütçe hakkını rafa kaldırıyor. Ama unutmamak lazım kamu yönetiminde şeffaflık demokrasinin gereği ve yolsuzluğun panzehridir” dedi.
